Smaakverhaal #15: De perfecte Kaasplank

Mijn Tantes Willy

Iedere keer als iemand mij om een passende kaas bij een mooie fles wijn of een bijpassende wijn bij kaas vraagt, denk ik met veel plezier terug aan mijn tante Willy.

Toen ik een jaar of vijf was ging ik graag bij haar in Scheveningen logeren. Niet alleen vanwege het strand, maar ook omdat alles mocht en kon, ze heerlijke macaroni kookte en ik bij haar televisie kon kijken, die we toen thuis nog niet hadden.

Tante Willy had een relatie met een vrouw die ook Willy heette. En wat de meeste indruk op me maakte waren de ruzies die tante met haar vriendin kon maken. Thuis hadden mijn ouders nooit ruzie. Maar als de tantes het niet eens waren, begonnen ze te schreeuwen, gooiden ze soms met spullen en was het huis te klein. Na vijf minuten kon dat ineens weer over zijn, kusten ze elkaar en noemden ze elkaar ‘mijn schatje’. Soms waren ze als water en vuur, maar meestal dikke maatjes.

En laat dat nu ook gelden voor de combinatie wijn en kaas. Wat de ene dag een prachtig samenspel van beide is - een harmonie van smaken -, kan het volgende moment een ongelukkige keuze zijn. Dat kan afhangen van de volgorde waarin je beide proeft, maar ook van de kaas of wijn, die nooit hetzelfde smaakt. Beide zijn namelijk natuurproducten die mede door de seizoenen hun eigen karakter hebben.

Deze flyer is bedoeld als handvat en helpt je op weg om een perfecte kaasplank voor bij de borrel of als afsluiting van een diner samen te stellen. Met suggesties voor bieren en wijnen die daar meestal goed bij passen.

 - Ed Hooimeijer

Een kaasplank met een verhaal

Een kaasplank voor bij de borrel of als afsluiting van een diner verschillen qua samenstelling niet veel van elkaar. De gouden regel is: het aantal kazen bestaat uit een oneven aantal.

Daarbij kun je kiezen uit verschillende kaassoorten, te beginnen met wat wij in de winkel een rood-wit-blauwtje noemen: een gewassen roodkorst, wit flora en een blauwader kaas. Deze drie vul je eventueel nog aan met een keuze uit harde schapen- en/of geitenkaas, een harde Hollandse kaas en buitenlandse (half)harde kaas.

Op het plateau worden de kazen van links naar rechts neergelegd: van lichte naar pikante en uitgesproken smaken, waarbij geiten- of schapenkaas vaak de starter is. Het is vaak een gewoonte om het kaasplateau te versieren met toevoegingen als crackers, (appel)stroop en noten. Wanneer je een goede keuze van mooie kazen hebt gemaakt, is dit echt onnodig en zelfs af te raden. Als er veel op je plateau ligt, ga je eten. Als er weinig ligt, ga je echt proeven.

En als je je kazen zorgvuldig gekozen hebt, is het natuurlijk ook leuk om iets over de kazen te kunnen vertellen. Wij informeren je graag over de naam, herkomst en de smaaktonen van de geselecteerde kazen.

En natuurlijk past er bij een mooi kaasplateau een mooi glas wijn of bier. In deze flyer geven we je een aantal suggesties.

De favorieten van Mathilde, wijnliefhebber
Brachetto d’Acqui met Epoisses
St Martinus Vriendschap met Aurelie

Een beleving

Om te genieten van je kaasplateau is het goed om rekening te houden met deze tips:

 ● Haal de kazen een tot twee uur voor de borrel of het diner uit de koelkast om op kamertemperatuur te komen.

● Leg de kaas in volgorde van smaak op de plank: van licht naar zwaarder. Begin met geiten- of schapenkaas, wit flora, rood korst en tenslotte de blauwader. Eventueel aangevuld met hardere kaasstijlen als Hollands en buitenlands.

● Denk aan de gouden regel: altijd een oneven aantal kazen op de plank.

● Gebruik meer kaasmessen, zeker als er zachte kazen bij zijn die aan het mes blijven plakken.

● Behoud het model en de structuur van de kaas tijdens het snijden.

● Vertel wat er op de plank ligt. Zorg voor beleving.

● Wanneer je een kaasplateau serveert als afsluiting van een diner, vragen zowel de dessertkaasjes als wat je erbij drinkt om afstemming bij de voorgaande gangen. Een diner met vis vraagt om lichtere kaas combinaties dan een diner met wildgerechten. En natuurlijk op afstemming van de kazen en de wijn onderling. In de schema’s op de volgende pagina’s vind je suggesties voor mooie combinaties.

● Vertel wat er op je plateau ligt en waarom je hiervoor gekozen hebt. Zorg voor een echte beleving.

De favorieten van Suuz, liefhebber van rode wijn
Montepulciano d’Abruzzo met Tomme Crayeus
Shyrah ( kruidig) met Zwitserse Bergkazen

Kom met je fles naar de winkel

Iedereen zal herkennen dat een geitenkaasje heel anders smaakt dan een blauwader. En een Duitse Riesling niet hetzelfde als port. Daarom blijft het een kunst om een bijpassende wijn of biersoort te kiezen bij een kaasplateau. Een glas wijn of bier aan een kaasje of kaasplateau koppelen kun je vergelijken met het matchen van mensen. Bij een goede match gaat het vaak om dezelfde types of hebben beide in ieder geval een paar eigenschappen gemeen.

 Als je voor meer kaasjes op je borrel- of dessertplank kiest, moet het in ieder geval bier of wijn zijn die de jongere, mildere kazen niet overstemt. En tegelijkertijd niet weggeblazen wordt door andere rijpere kazen.

Eén glas of fles bij een plateau met meerdere kazen levert nooit een 100% match bij alle kazen.

Experimenteer eens met één kaas of met verschillende kazen uit één kaasstijl. En kies daar een mooi glas bier of wijn bij. De schema’s op de volgende pagina’s kunnen je daarbij op weg helpen. En natuurlijk adviseren we je graag bij de samenstelling van een kaasplateau als je je bijzondere wijn of bier mee neemt naar de winkel.

Door een bewuste keuze in de kaas-drankcombinatie te maken en je te beperken in de hoeveelheid kaasjes proef je wat je eet en drinkt.

Echt met smaak.

De favorieten van Ed, bierliefhebber
Kompaan Barrel Boutique met Lazuli + één slagroomtruffel
Saison Dupont met Camembert

1+1=3

Voor het samenstellen van deze lijst hebben we gevraagd of il diVino een lijst wil maken van verschillende wijnstijlen met smaaktonen en voorbeelden. Voor bierstijlen hebben we hetzelfde gevraagd aan lokale bierpodcast Schuim der Aarde.

Onderin vind je een overzicht van welke kaas bij welke stijl past. We raden vooral aan om zelf te experimenteren en te ontdekken! Uiteraard helpen we je in de winkel ook graag om een mooie pairing te zoeken bij je bier of wijn.

Bierstijlen         

Wijnstijlen       

Kaasstijlen en pairings